مقدمه
غذاهای شمالی را بی‌تردید باید در صدر لیست غذاهای خوشمزه ایرانی دانست. کسی را پیدا نخواهید کرد که غذاهای خوشمزه شمالی را دوست نداشته باشد.
ذائقه غذایی مردمان شمال کشور به گونه‌ای است که سراسر رژیم غذایی آنها از خوشمزه‌ترین غذاها تشکیل شده است.
کیفیت بالا و طعم و مزه بی‌نظیر این غذاها را می‌توانید از میزان بالا رفتن وزن خود پس از هر بار برگشت از شهرهای شمالی، به‌خوبی متوجه شوید.
بی‌جهت نیست که شهر رشت به‌عنوان یکی از شهرهای مهم شمالی به شهر خلاق غذا معروف شده و در یونسکو به ثبت جهانی رسیده است و مازندران هم به یکی از مراکز گردشگری غذا تبدیل شده است.
مالابیج
مالابیج یا همان ماهی شکم‌پر، یک غذای بسیار خوشمزه شمالی است که از ماهی سفید دریای خزر و سبزیجات محلی خوش‌عطر این منطقه استفاده می‌شود. برای درست کردن این غذا ماهی سفید را تمیز کرده و شکم آن را با ترکیبی از سبزیجات معطر، رب انار، مغز گردو و ادویه‌جات پر میکنند. این غذا به طور سنتی بر روی آتش و با ذغال درست می‌شود، اما با توجه به شرایط زندگی امروزی اغلب بانوان شمالی ماهی را پس از آماده کردن در فر قرار می‌دهند تا گریل شود. مالابیج از جمله غذاهای شمال ایران است که حتما باید آن را امتحان کنید
خورش ترش تره
این غذای محلی شمالی، به عنوان یکی از خوشمزه‌ترین غذاهای محلی شناخته می‌شود. خورش ترش تره، به خصوص برای افرادی که قادر به مصرف گوشت نیستند یا رژیم غذایی گیاه‌خواری دارند، پیشنهاد می‌شود. به این خاطر که در تهیه آن از گوشت یا مرغ استفاده نمی‌شود. مواد تشکیل دهنده این خورش عبارت‌اند از: برنج، تخم‌مرغ، آب نارنج یا آبغوره، سیر و ادویه‌هایی مانند نمک، فلفل و زردچوبه. این غذا را می‌توان به همراه برنج کته یا نان در کنار دورچین‌هایی مانند زیتون، اشپل، باقلا سبز یا ترب سفید سرو کرد
گمج کباب
گمج نام دیگ محلی گلی است که شمالی‌ها برای طبخ اغلب غذاهای خود از آن استفاده میکنند. گمج کباب برخلاف نامش، از دسته کباب‌ها نیست و نوعی خورش گیلانی خوشمزه و معروف به شمار می‌آید که در گمج پخته می‌شود. انتخاب پروتئین این غذا بر حسب سلیقه افراد می‌تواند بین گوشت قرمز، مرغ، بوقلمون یا اردک متغیر باشد؛ اما معمولا گمج کباب را با گوشت قرمز (گوساله یا گوسفندی) آماده می‌سازند.
گوشت خورشتی، مغز گردو، پیاز، رب انار، آب انار، سبزی محلی معطر یا ترکیب نعنا، جعفری و گشنیز مواد اصلی گمج کباب را تشکیل می‌دهد. برخی از افراد نیز مقداری رب گوجه برای رنگ و طعم بهتر و کمی گلپر نیز برای عطر بیشتر به غذا می‌افزایند. برای طبخ گمج کباب، همه مواد را مثل سایر خورش‌های ایرانی تفت می‌دهند و داخل گمج با مقدار کمی آب روی حرارت می‌گذارند تا غذا جا بیفتد و روغن آن چون فسنجان خودنمایی کند
طرز تهیه ترش تره
برای تهیه این خورشت از سبزی‌هایی همچون شوید، نعنا، گشنیز، جعفری، اسفناج و سبزی‌های محلی نظیر خالواش، تره کوهی و چوچاق استفاده میکنند و اسفناج سبزی غالب آن است. برنج نیم دانه، آبغوره یا آب نارنج، تخم مرغ، سبزیجات، آرد برنج و سیر تفت داده شده از مهم‌ترین ترکیبات این خورشت هستند.
بادمجان شکم پر
می‌رسیم به یک شکم‌پر خوشمزه دیگر که کاملا گیاهی است و بسیاری آن را می‌پسندند. برای طبخ این غذا به بادمجان، گوجه‌فرنگی، پیاز، گردو، سیر، سبزی شامل چوچاق و اناریجه یا سبزی معطر، رب انار، نمک و فلفل و زردچوبه، روغن و خلال بادام احتیاج دارید. این غذا در عین سادگی بسیار خوشمزه است و معمولا با برنج یا نان سرو می‌شود.
میرزا قاسمی، لذیذ و پرطرفدار
یکی از غذاهای معروف گیلان، میرزاقاسمی است. میرزاقاسمی در واقع بادمجان کباب شده و پخته شده است که با گوجه و تخم مرغ و سیر ترکیب می‌شود. سیر اصلی‌ترین چیز در غذاهای گیلانی است و همین موضوع این غذاها را تا این اندازه خوش عطر و طعم می‌کند. میرزاقاسمی نیز یک خورشت است که با برنج سرو می‌شود اما می‌توانید آن را با نان نیز میل کنید. در کنار میرزا قاسمی می‌توانید ماست، زیتون و ترب نیز میل کنید
میرزا قاسمی
میرزا قاسمی یکی از غذاهای محلی و محبوب استان گیلان است که توسط محمد قاسم خان حاکم رشت در دوره قاجار ابداع شد. مواد مورد نیاز برای تهیه این غذا بادمجان، گوجه فرنگی، سیر، تخم مرغ، ادویه و نمک می باشند که برای تبخ ابتدا بادمجان را کباب کرده سپس درون آب سرد بگذارید تا پوست آن به راحتی کنده شود، البته اگر طعم دودی بادمجان را دوست ندارید بهتر است آنها در یک قابلمه آبپز بکنید. بعد از پختن بادمجان ها آنها را پوست کنده و درون یک ظرف له کنید سپس سراغ گوجه ها بروید، گوجه ها را هم در یک قابلمه آب جوش روی اجاق بگذارید و بعد از اینکه خوب پختند آنها را از آب جوش خارج کنید و بعد از اینکه خوب سرد شدند پوستشان را جدا کنید. مرحله بعد یک تابه روی اجاق بگذارید و روغن به آن اضافه کنید، سپس سیرهای رنده شده را در روغن تفت دهید و در ادامه مقداری زردچوبه به سیرها اضافه کنید. بعد از اینکه سیرها خوب نرم شدند بادمجان های کباب شده را به تابه اضافه کنید و حدود پانزده الی بیست دقیقه با شعله کم تفت دهید، بعد گوجه های خورد شده را به تابه اضافه کنید و تا زمانی که آب آنها بخار شود، تفت دهید. می توانید برای خوشرنگی میرزا قاسمی مقداری رب گوجه فرنگی هم به آن اضافه بکنید.
آغوز کوکو
همانطور که از اسم این غذا مشخص است، یک مدل کوکو است که با آغوز یا همان گردو تهیه می‌شود. در کنار این مغز پرخاصیت، سبزیجات معطر هم برای تهیه آن استفاده می‌شود. برای اینکه این غذا را مانند گیلانی‌های عزیز درست کنید، گردو را در هاون بکوبید و ادویه‌های خوش‌عطر به آن اضافه کنید. این کوکو را به‌عنوان مخلفات می‌توانید در کنار غذاهای مهمانی بگذارید یا اینکه به‌عنوان یک وعده سبک شام یا میان‌وعده میل بفرمایید
ماهی گردوبیج
شمال ایران یعنی تنوع غذاهای دریایی، پس هر وقت که به شمال سر می زنید، حتما پادشاه غذاهای دریایی شمال، مالابیج (ماهی گردوبیج) را امتحان کنید. مالابیج را با ماهی سفید درست می کنند که باید نر هم باشد و در مازندران و گیلان بسیار رایج است.
اگر بخواهیم ساده تر بگوییم، تقریبا همان ماهی شکم پر است با این تفاوت که سبزیجاتی که در آن استفاده می شود مخصوص شمال ایران هستند.
ماهی را با ترکیبی از رب انار، گردو، سبزی معطر پر می کنند و به آرامی و با صبر روی زغال آن را کباب می کنند.
خورش ناردون، غذایی با میوه انار
یکی از خوشمزه ترین غذای مازندرانی با مرغ، خورش ناردون است که با گوشت مرغ، انار ترش، رب انار، پیاز، سیر، شکر و انواع ادویه طبخ می شود. در استان مازندران خورشت ناردون به معنی دانه انار می باشد که به آن خورشت سیر انار یا خورشت پیاز انار هم می گویند.
مزغ ترش
مرغ ترش یکی از محبوب ترین و مشهور ترین غذاهای شمالی است که احتمالا هر کسی یک بار هم که شده آن را امتحان کرده باشد. غذایی بسیار خوشمزه که دو عضو اصلی آن، رب انار و سبزی های معطر هستند.
مرغ ترش غذای اصیل گیلانی است که در بقیه نقاط شمالی ایران هم پخت می شود و تنوع پخت زیادی در تمامی مناطق شمالی ایران دارد به این صورت که در مازندران، دستور پخت مرغ ترش با گیلان بسیار متفاوت است.
معمولا این غذا را در مراسم ها و یا مناسبت ها درست می کنند.
باقلاقاتق
با شنیدن غذاهای شمال و غذاهای گیلان ناخودآگاه ذهنمان به سمت باقلاقاتق می‌رود. این غذا در این منطقه به وفور پخته می‌شود و در میان گردشگران نیز بسیار پرطرفدار است. مواد اصلی باقلاقاتق، غذای محبوب گیلانی‌ها باقلای رشتی، سیر، تخم مرغ و شوید است
مواد اصلی باقله قاتق، غذای محبوب گیلانی‌ها باقلای رشتی، سیر، تخم مرغ و شوید هست که یک کدبانوی رشتی می تواند آن را برای شما بپزد و شما آن را نوش جان کنید.
کال کباب
یکی از خوشمزه‌ترین غذاهای منسوب به شمال کشور را باید کال کباب بدانیم. این غذا با مواد اولیه‌ای که برخی از آنها چون چوچاق فقط در شمال کشور یافت می‌شوند، تهیه شده و طعمی عالی دارد. برای تهیه کال کباب، به سیر، بادمجان، آبغوره، خلواش، چوچاق، نعناع، گردو و ادویه نیاز دارید. این غذا را حتما با بادمجان تنوری شده تهیه کرده و از طعم فوق‌العاده آن لذت ببرید
موفق باشید
